Het natste en koudste gebied van België. Je zakt tot aan je knieën in het veen als je van het pad af stapt. Er gaan verhalen over verdwaalde mensen op donkere, mistige, spookachtige dagen. De barre winter duurt hier wel 8 maanden. Dit klinkt misschien niet heel aantrekkelijk, maar de Hoge Venen, of Hautes Fagnes, in de Belgische Ardennen is een wondermooie, zeer uitgestrekte en verlaten wildernis.
De Hoge Venen, het hoogst, natst, koudst
Dit natuurgebied is het hoogstgelegen gebied van België (+600m), met de meeste neerslag, en de laagste gemiddelde temperatuur (slechts 7 graden). Het bestaat uit hoogveen, hei, bos en veel beekjes. In de winter ligt er vaak sneeuw en kun je er langlaufen. In de zomer heerst er, ondanks de nattigheid, vaak brandgevaar.
Toendra van België
Ik kom graag in dit gebied, juist buiten de zomer, omdat de nattigheid en zompigheid de verlaten en rauwe sfeer versterken. Men zegt dat het doet denken aan de toendra’s van Lapland, maar daar ben ik zelf nooit geweest. Vlonderpaden zorgen ervoor dat het veengebied toegankelijk is voor wandelaars. Maar op sommige plekken zijn deze weggezakt of weggerot, dus natte voeten zijn alsnog verzekerd. Er ontspringen veel beekjes, en aan de randen van de Hoge Venen worden dat prachtige wilde riviertjes.
Een bijzonder stukje is “Noir Flohay”, een vlakte met skeletbomen waar fotografen hun hart op kunnen halen. Er overvalt mij altijd een wat ‘unheimlich’ gevoel als je daar diep middenin het veen stilstaat en om je heen kijkt. Alsof dit gebied vergeten is door de bewoonde wereld, waar je zojuist nog vandaan kwam. Zwijgzaam en vijandig kijkt de omgeving je aan. Je loopt maar weer snel door. Ik voel ook altijd wel een lichte opluchting als ik dan weer vaste grond onder de voeten heb.
Een paar tips
De mooiste, meest verlaten plekken in de Hoge Venen zijn mijn geheim en verklap ik hier natuurlijk niet. Ga er gewoon zelf op uit en geniet! Maar let op: doe dat wel met een routebeschrijving en/of kaart, zeker als je buiten de zomer, en diep het gebied in gaat. Het weer kan er onverwacht omslaan. Plotselinge mist. Overstroomde beekjes. Sneeuw. Wees dus op je hoede als je de mysterieuze sfeer van het veen wilt gaan verkennen. Er staan genoeg monumenten die herinneren aan ongelukkigen die niet meer uit het veen terugkeerden…
Enkele mooie routes (geef ik toch een stukje geheim prijs) die veen, riviertjes en bos combineren zijn bijvoorbeeld langs de Helle, langs de ru de Polleur of langs de Tro Marret. De natuurcentra van Ternell en Botrange zijn ook goede startpunten en uiteraard hebben ze daar veel informatie over het gebied.
