Tijdens onze huttentocht in Debanttal werden we twee dagen vergezeld door Mountain Guide, Matthias Wurzer. Deze 33-jarige Kalser Bergführer nam ons twee dagen op sleeptouw en vertelde van alles over het leven in de Debant vallei. Van de mooiste routes tot informatie over de flora en fauna van de regio. Maar waar wij vooral benieuwd naar waren; waarom en hoe word je ‘Bergführer’? Een voor ons onbekend beroep. In ons platte land hebben we immers geen berggidsen nodig. Daarom geven we je graag een inkijk in het leven van een Mountain Guide.
Wilde je altijd al Mountain Guide worden?
Ik was 16 jaar oud toen ik wist dat ik Mountain Guide wilde worden. Ik ben opgegroeid met het boerenleven, dus besloot ik als vanzelf een opleiding als boer te kiezen. Terwijl ik die studie volgde, begon ik ook te klimmen. Mijn buurman was eigenaar van een hut in de Oostenrijkse bergen en nam mij steeds vaker mee om te gaan hiken en klimmen. Dat vond ik zo machtig mooi, dat ik besloot om geen boer maar Mountain Guide te worden.
Hoe word je een Mountain Guide?
Helaas moest ik nog even wachten voordat ik mijn ambities in praktijk kon gaan brengen. Je moet namelijk minstens 18 jaar zijn om Mountain Guide te kunnen worden. Zodra ik 18 jaar werd, deed ik uiteraard meteen een poging om toe te worden gelaten tot de opleiding. Achteraf gezien maakte ik toentertijd geen enkele kans. Ik had veel te weinig ervaring. Daarom besloot ik om te gaan werken en ondertussen meer ervaring op te doen. Op zowel mijn 19e als mijn 20e deed ik nog een poging. De poging op mijn 20e was de eerste keer dat ik serieus kans maakte. Maar kort daarvoor was ik gewond geraakt aan mijn hand, waardoor ik niet kon klimmen en alsnog zakte voor het examen. Toen had ik het zo gehad met alles, dat ik besloot om te stoppen met mijn werk, de boel de boel te laten en te vertrekken naar de verste uithoek van de wereld; Nieuw-Zeeland.
Maar je bent uiteindelijk toch een Mountain Guide geworden?
Een goede bijkomstigheid van Nieuw-Zeeland was dat ik veel mensen ontmoette, Engels kon leren en tegelijkertijd wat levenservaring opdeed. Ik besloot nog niet op te geven en ondertussen erg hard te studeren. Toen ik terugkwam in Oostenrijk, heb ik opnieuw examen gedaan en slaagde ik wel.
Toen ik eenmaal was toegelaten, moest ik pas echt aan de bak.
Je werd toegelaten tot de studie? Hoe ziet zo’n opleiding eruit?
Toen ik eenmaal was toegelaten, moest ik pas echt aan de bak. De eerste twee jaar moet je ontzettend hard blokken. Je doet dan nog geen specialisatie, dus moet het hele spectrum bestuderen en oefenen. Ondertussen had ik een bijbaan als rafting guide, zodat ik ook wat inkomen had. Maar na een jaar kon ik gelukkig al aan de slag als assistent Mountain Guide. In 2009 ben ik geslaagd voor de opleiding en kon ik aan de slag als zelfstandig Mountain Guide.
Is iedere Mountain Guide zelfstandig of kun je ook voor een baas werken?
Je kunt ook voor een organisatie werken, maar ik ben altijd zelfstandige geweest. Maar ik ben aangesloten bij een associatie, genaamd de Kalser Bergführer. Dat is een soort van vereniging van zelfstandige bergführers, die afkomstig zijn uit Kals. We zijn met 20 leden en ik ben de vice-president of de vereniging. De vereniging bestaat volgend jaar 150 jaar. We gaan dus al even mee.
Kun je ook nog verder groeien in functie?
Je kunt baas van de bond worden. Maar dat is een bureaubaan en dat ambieer ik niet. Iedere vier jaar moet je een opfriscursus doen. Dat is verplicht als Mountain Guide. Sinds dit jaar werk ik ook voor het educatieteam van de opleiding. Ik geef dus les aan andere bergführers. Een paar weken geleden was ik nog examinator voor de lichting van dit jaar.
Kun je als guide overall ter wereld aan de slag of is het locatiegebonden?
Als Mountain Guide kun je overal ter wereld werken. Maar omdat ik ben opgegroeid in Kals, ligt hier mijn specialisme. Het is dan ook het meest vanzelfspreken om hier in de regio te werken. Al heb ik wel vaker in andere landen een groep geleid. Ik heb zelfs weleens een verzoek gehad van een meisje uit Finland om haar te begeleiden in haar eigen land. Ik had het idee dat haar intenties niet direct met klimmen te maken hadden. Dus die heb ik afgewezen.
Wie is je meest bijzondere klant?
Ik vind het altijd bijzonder als klanten bij me terugkomen. Een mooi compliment. Sommigen komen zelfs ieder jaar opnieuw terug. Maar mijn beste klant komt uit Rusland. Ik heb hem ooit ontmoet toen ik als gids bij de Mont Blanc in Frankrijk werkte. Daarna nodigde hij mij uit om hem te begeleiden bij een hoop andere bergtochten. Onder andere in Oostenrijk, maar ook Zwitserland en zelfs een keer op de Elbrus in Rusland.
Op een gletsjer is alles wit en zijn er weinig oriëntatiepunten. Dat is wanneer het echt leuk en interessant wordt.
Hoe kun je klanten begeleiden in een gebied waar je zelf geen ervaring hebt?
Dat is een kwestie van uitgebreide voorbereiding. Gebaseerd op gps data, plattegronden, forums en de verhalen en ervaringen van anderen. Al die informatie leg ik over elkaar heen om te bestuderen en ik upload de gps tracks op mijn telefoon als een backup. Maar een uitdaging is het wel. Zeker op een gletsjer. Dan is alles wit en zijn er weinig oriëntatiepunten. Dat is wanneer het echt leuk en interessant wordt.
Wat is er zo leuk aan jouw werk?
Het werken met mensen. Dat maakt het iedere keer anders en afwisselend. En de flexibele werktijden. Ik vind het heerlijk dat ik geen 9 tot 5 baan heb.Mijn werk is ook mijn hobby. Maar het is veel meer dan een hobby. Ik neem mijn werk erg serieus. Als Mountain Guide heb ik een grote verantwoordelijkheid. Daarnaast moet er gewoon brood op de plank komen. Al doe ik het werk niet voor het geld. Het is dus allebei; werk en hobby.
Wat zijn de minder goede kanten van je werk?
Soms zit het weer echt niet mee. Dan is het erg lastig om mijn werk goed te doen en mijn klanten tevreden te houden. Daarnaast is het vak ontzettend zwaar voor mijn lichaam. Mijn knieen, enkels en rug hebben het zwaar te verduren. Daar moet ik heel voorzichtig mee omgaan. En altijd voorzien zijn van een goede uitrusting. Hoe ouder je wordt, hoe zwaarder het wordt. Ik ga ervoor om dit werk vol te houden tot aan mijn 65e. Dan kan ik lekker met pensioen.
Je bent een ZZP-er. Kun je het hele jaar door leven van je beroep?
Juist de diversiteit van de seizoenen vind ik het beste aspect van werken in de bergen. Daardoor verandert de omgeving continue en heb je iedere dag andere condities om in te werken. Daarmee veranderen ook de outdoor activiteiten van mijn klanten. In de zomer doe ik vooral Alpine klimmen en hiken in de bergen. In de winter houd ik me vooral bezig met ijsklimmen en het geven van skilessen. Tussendoor doe ik administratie en geef ik les op de opleiding.
Ben je ook betrokken bij het Ice Park Osttirol?
Jazeker! In Canada heb ik veel geklommen met een Italiaan, Vittorio Messini. Een aantal jaar geleden kwam hij naar Osttirol toe met het idee om een ijswand te maken. Ik ben met hem aan de slag gegaan en sinds 3 jaar is het Ice Park open voor publiek. Het doel is om het ijsklimmen als sport te promoten. Om het grote publiek er kennis mee te laten maken. Daarom is de entree gratis. De wand is overdag geopend vanaf Kerst tot half maart. Een dag in de week zetten we schijnwerpers op de wand, zodat je in de avond kunt klimmen. Een keer per jaar organiseren we het Eiskletter Festival. In 2019 is dat 11-13 januari.
Laat je guiden
Meer weten over de Kalser Bergführers of er eentje boeken: Bergfuehrer-kals.at
Leren ijsklimmen? Boek een Ice Guide: iceguides.at
Benieuwd naar mijn ervaring met Eispark Osttirol? Ik deed een paar maanden geleden een poging om het te leren.
