Je hebt besloten om in het najaar nog een langere trektocht of bergtocht te maken, heerlijk genieten in de herfst en van de prachtige uitzichten. Bomen die massaal oranje kleuren en het gevoel dat je bijna de enige bent op de trail: de herfst heeft iets magisch. Wat zijn dingen waar je aan moet denken als je in de herfst op pad gaat, en wat kun je zoal tegenkomen?
Najaar, de perfecte tijd voor een trektocht?
Ikzelf ben een groot fan van wandelen in het laagseizoen, niet alleen vind ik het heerlijk als het wat rustiger is op de trail, maar ook hebben de berghutten ineens allemaal plekjes vrij en kun je voor een prikkie een hotel op je route scoren. Wil je in redelijke temperaturen wandelen buiten het hoogseizoen, dat is zowel de lente als de herfst een optie. In de lente kun je nog flink wat ongesmolten sneeuw op je route verwachten, in de herfst daarentegen is de sneeuw allemaal gesmolten, maar kun je meer neerslag en jawel, sneeuw uit de lucht verwachten.
Of het najaar perfect is voor jouw tocht ligt aan het typte tocht (hoogte), weersverwachting (sneeuw) en jouw ervaring. Ben je een beginner, dan zou ik een trektocht op grote hoogte in de herfst niet aanraden, maar heb je al meer ervaring dan is het juist een toffe extra uitdaging.
Trektocht in de bergen in het najaar
Wil je nog graag voor de winter begint een bergtocht doen en flink hoogtemeters maken, dan is het goed om je goed voor te bereiden vooraf. Onze tips waar je rekening mee kunt houden:
#1 Berghutten zijn vaak dicht vanaf oktober
Houd er rekening mee dat berghutten meestal dicht zijn vanaf oktober. Niet is dat alleen vervelend als je met je slaapzakje voor een dicht deur zou staan, maar zelf vond ik het ook iets moeilijker wanneer ik een aantal dagen geen dorpje tegenkwam voor boodschappen. Zo kun je niet even opwarmen binnen met een koffie, of toch een extra snack of lekkere lunch halen. Niet alle berghutten zijn gesloten, dus doe vooraf je research en maak een reservering, zo weten ze dat je komt. Veel hutten hebben vanaf het najaar tot de lente een winter-room geopend, een onverwarmde slaapzaal voor nood, waar je met een goede slaapzak, kookstel en matje dus kunt overnachten.
#2 Regen in het dal is vaker sneeuw op hoogte
Bij het checken van het weerbericht viel me in de bergen een groot verschil op tussen half september en begin oktober. De temperatuur op hoogte begon zonder dat ik het doorhad flink te dalen. Het kwam zo wel eens voor dat ik het dal uitliep in een lichte regenbui, om vervolgens drie uur later in een sneeuwbui te lopen op 2400m+. Wees je dus bewust bij een trektocht in het najaar bij het checken van je weer-app dat het temperatuurverschil verschil maakt in type neerslag.
De nachten worden kouder en sneller donker in het najaar
Ookal loop je overdag vaak nog heerlijk in het zonnetje (zo liep ik praktisch altijd in korte broek en korte mouwen), het koelt in de nachten al wel flink af hogerop. Warme kleding voor de nacht en ochtend is dus een must, net als waterdichte handschoenen bij sneeuwval. Een muts, handschoenen, donsjas en goede fleecetrui maken echt het verschil. Ook wordt het steeds vroeger donker, wat betekent dat je eerder een slaapplek moet bereiken of moet lopen met een hoofdlampje, maar ook dat het vanaf dan af gaat koelen.
Op de trail is het een stuk rustiger
Dit kan zowel in je voordeel als in je nadeel zijn bij een trektocht in het najaar. Ben je een onervaren bergwandelaar, dan is het misschien niet slim om helemaal in je eentje op pad te gaan in dit seizoen. Ik liep in de Pyreneeën soms een hele dag op trail zonder ook maar iemand tegen te komen. Stel er gebeurt iets, dan zijn zowel de hutten dicht als je telefoonbereik vaak weg, dus wees voorbereid.
Heerlijk slapen in het dal op je trektocht in het najaar
Wil je toch graag in dit seizoen op pad in de winter, maar niet overnachten in een tent, dan is slapen in het dal een fijne optie. Veel hotels hebben bizar lage prijzen in dit seizoen. Zo sliep ik wel eens voor 35 euro in een vijf-sterren hotel op de route, iets wat in het hoogseizoen echt onmogelijk is voor die prijs. Je kunt je tocht dus ook plannen van dal naar dal, inplaats van hut naar hut.
Langeafstandswandelingen in het najaar
Ga je liever op pad in een vlakker of glooiender gebied, dan is het najaar nog wat langer geschikt om een tocht te plannen. Wil je graag in het zuiden gaan wandelen, bijvoorbeeld in Zuid-Portugal op de Fishermans Trail, dan is deze periode zelfs juist perfect, in de zomer kan het hier namelijk wel een onaangename 40 graden worden.
#1 Houd rekening met gemiddeld meer neerslag in het najaar
Wanneer je op trektocht gaat in het najaar kun je op veel plekken van Europa gemiddeld meer neerslag verwachten. Een ‘extremere’ versie met typisch ‘herfstweer’ zie je vaak in Nederland, Duitsland, Schotland en Ierland, maar ook in het ‘zonnige zuiden’ als de Pyreneeën kun je gemiddeld iets vaker een regenbui verwachten. Zorg dus dat je echt een goede regenjas bij je hebt, een regenbroek, hoes voor je backpack en spulletjes in je tas in drybags. Alhoewel je deze spullen waarschijnlijk altijd bij je hebt op een soortgelijke tocht is het de moeite waard om van deze gear echt voor kwaliteit te kiezen. Heb je alle tijd en vrijheid om te beginnen wanneer jij wilt, dan is het zelfs de moeite om het weerbericht af te wachten voor je begint.
#2 In het geval van veel neerslag kans op modder
Wanneer het vele dagen heeft geregend en je een trektocht in het najaar de bossen gaat doen kan de bodem behoorlijk drassig zijn. Hogere berg of wandelschoenen komen dan vaak goed van pas, en zorgen dat áls je wegzakt in de modder niet je hele voeten nat zijn. Zware regenval kan ook paden modderig maken, dus controleer de staat van de paden voordat je vertrekt. Het kan nodig zijn om je route aan te passen als sommige delen onbegaanbaar zijn.
#3 Minder daglicht-uren in het najaar
Dit is natuurlijk ook iets wat je in de bergen gaat tegenkomen, maar wanneer je onder de boomgrens loopt of bijvoorbeeld door de Ardennen kan je het gevoel hebben dat het nóg sneller donker wordt dan wanneer je op hoogte loopt. Houd hier rekening mee in je planning, en zorg dat je vroeg op de dag begint om zoveel mogelijk van het daglicht te profiteren.
